جایی که هر نوجوانی می توانست در آن بنویسد

چیزی مثل یک اشاره:

نسلی که چهارده پانزده سال پیش را بخوبی به خاطر دارند و برای خبرنگار شدن سر و دست می شکستند قطعاً نام خانه روزنامه نگاران جوان را به خاطر دارند.خانه ای که در نخستین سالهای دهه 70 شکل گرفت و نسل روزنامه نگاری در آن پرورش یافت که هم اینک بسیاری از آنها حرفه ای ترین روزهای روزنامه نگاری خود را تجربه می کنند.دکتر محمد رضا زائری روحانی 25 ساله آن زمان  و صاحب خانه ای که کار و تجربه خانه اش را این روزها در چند نشریه دیگر دنبال می کند حرف هایی شنیدنی از آن روزهای به یاد ماندنی دارد.نشریه خانه ، خانه روزنامه نگاران جوان و آنچه در آن گذشت موضوع گفت و گوی من با دکتر محمد رضا زائری در روز خبرنگار است که از نظر می گذرانید:

آقای زائری ، فکر تاسیس خانه روزنامه نگاران جوان از چه زمان مطرح شد؟

پس از برپایی جشنواره مطبوعات در سال 74 این موضوع که مرکزی در دبیرخانه برگزاری جشنواره و در معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاسیس شود تا به  تقویت استعدادهای جوان و نوجوان در عرصه رسانه بپردازد مطرح شد .در حقیقت این تصمیم پس از استقبال نوجوانان و جوانان بسیاری از یک مسابقه روزنامه دیواری گرفته شد.بر اساس این پیشنهاد مطالعاتی صورت گرفت و از همان ابتدا در پی آن بودیم که این مجموعه تشکلی وسیع تر از موضوع پیشنهاد اولیه به عنوان جزیی از دبیرخانه جشنواره مطبوعات وبه صورت مجموعه ای غیردولتی و غیر وابسته به معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت ارشاد اسلامی تاسیس شود.به همین منظور جمعی از چهره های مطبوعاتی به عنوان موسس و هیات امنای این موسسه گرد هم آمده و آن را به ثبت رساندند و پس از تشکیل هیات مدیره فعالیت اولیه خود را آغاز کردند.این مجموعه در فعالیتهای خود از حضور تعدادی از کارشناسان به عنوان شورای مشورتی و برنامه ریزی استفاده می کرد.

ظرفیت اجتماعی فرهنگی و شرایط شکل گیری آن زمان برای تشکیل چنین مجموعه ای چگونه بود؟

جامعه در دوران پس از دفاع مقدس و پس از رحلت امام راحل ( ره ) تحولات جدید اجتماعی جدیدی را تجربه می کرد و نسل جدیدی از حیث ترکیب سنی و جمعیتی در آن حضور داشت که علاقه مند بود در فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی مشارکت کند.این مساله ضرورت انجام کاری نو و متفاوت در عرصه فعالیتهای فرهنگی را اقتضاء می کرد.

دولت ، خبرنگاری را تهدید نمی داند

اشاره :

گرچه دنیای خبرنگاران دنیای تهدیدها و فرصت هاست اما این باور تنها در ذهن روزنامه نگاران و آنها که این حرفه را تجربه کرده اند پذیرفتنی است.حتی بسیاری از مسوولان و مدیران مرتبط با رسانه ها که خود نیز روزی چنین دنیایی را تجربه کرده اند نمی توانند و یا نمی خواهند این باور را براحتی بپذیرند.با این حال اینکه خبرنگاری را باید جزیی از مشاغل سخت و زیان آور محسوب نمود بخشی از توافق میان خبرنگاران ، رسانه های خبری و بخشی از مدیران عالی حوزه فرهنگ است.گفت و گوی من با احسان قاضی زاده مدیر کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بخوانید

آقای قاضی زاده ، تفاوت بین قانون مشاغل سخت و زیان آور و بازنشستگی پیش از موعد چیست؟

بازنشستگی پیش از موعد به تقاضای فرد انجام می شود و هر فرد می تواند بر اساس قانون در صورتی که نهاد مورد نظر موافقت کند مشمول قانون بازنشستگی پیش از موعد شود. در بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور هر یک سال کار فرد معادل 5/1 سال محاسبه می شود و شما می توانید با بیست سال سابقه در این مشاغل می توانید به عنوان فردی که 30 سال فعالیت داشته است با همان حقوق و مزایای 30 ساله بازنشسته شوید.به این ترتیب فردی که در طول دوران خدمت خود ده سال در مشاغل سخت فعالیت کرده است مدت خدمت وی 15 سال محاسبه خواهد شد.

در قوانین سخت و زیان آوری مشاغل فیزیکی چون جوش کاری و... مد نظر قرار گرفته بود و برخی بر همین مبنا مشاغلی چون خبرنگاری را جزو این مشاغل محسوب نمی کردند.اینکه سازمان تامین اجتماعی حرفه خبرنگاری را به عنوان شغل سخت و زیان آور محسوب کند موضوعی است که قابل بحث و بررسی است.

جایگاه خبرنگاران کجاست؟

خبرنگاری دیگر شغل عجیب و دست نیافتنی نیست. گذشت آن زمان که عده ای گمان می کردند لازمه خبرنگاری داشتن ابزاری همچون میکروفون ، ضبط صوت و دوربینی غول پیکر است .امروزه گسترش تجهیزاتی چون تلفن های همراه دوربین‌دار، دوربین‌های دیجیتال و ضبط صوت‌های کوچک دیجیتال مفهوم روزنامه‌نگاری شهروندی را ساخته است. دیگر هیچ چیز از چشم رسانه‌ها پنهان نمی‌ ماند چون همیشه انسانی پیدا می ‌شود که در لحظه وقوع حادثه دوربینش را روشن کرده باشد. این مقوله اگرچه تخصص در روزنامه‌نگاری را با چالش جدی مواجه کرده، اما هنوز در روزنامه‌ نگاری دقت و تخصص حرف اول را می‌زند. اما گویا همچون بسیاری از موضوعات دیگر اعتبار خبرنگاری نیز به تعادل و یا عدم تعادل در خط خمیده عرضه و تقاضاست.به این معنا که با افزایش تعداد سازمانهای ریز و درشت رسانه ای از یک سوی و نبود سیستم جامع و مشخصی برای گزینش و تربیت خبرنگاران اعتبار این حرفه نیز دستخوش آسیب جدی شده است.اینگونه است که بسیاری حتی مدیران رسانه ها نیز خبرنگاری را از آن جنس مشاغلی می دانند که امکان ورود و فعالیت در آن ساده و دست یافتنی است و شاید از همین روست که برغم تاکید بر سخت و زیان آور بودن آن ، هیچگونه تلاشی برای ارتقای حقوق مادی آنها صورت نمی پذیرد. بیشتر اهالی قلم بر این مفهوم را تاکید می کنند که خبرنگاری حرفه ای است که اگر آسان گرفته شود به زودی باید با آن خداحافظی کرد.