رسانه ها به دروازه بانی اخلاقی خبر نیاز دارند

روزنامه نگاری نیز همچون بسیاری از مشاغل دیگر در فرآیند ارایه خدمت مصون از آسیب نیست. گونه های متفاوت محتوا همچون خبر و غیر آن هر از گاه به دلایل مختلف مورد دستکاری قرار می گیرد و آنگاه به مخاطب ارایه می شود.حال آنکه شیوه انتقال پیام با عناصر اخلاق اجتماعی و اموزه های دینی ما گره خورده است.گفت و گوی ما با دکتر حسن بشیر ؛ عضو هیئت علمی دانشگاه و استاد ارتباطات بین الملل با در نظر گرفتن این مهم به بررسی جایگاه اخلاق در انتقال خبر و پیام اختصاص یافته است که تقدیم حضورتان می شود:

* آقای دکتر، مرز بین رعایت اخلاق و ارایه اخبار کجاست؟ آیا تعیین محدوده برای اخلاق در اخبار با مطالب غیر خبری و تحلیل ها متفاوت است ؟

** اخلاق خبری، و یا به عبارت مناسبتر اخلاق خبرنگاری یا اخلاق ژورنالیستی، نقطه تلاقی علم اخلاق و عمل خبرنگاری یعنی تهیه خبر است. اخلاق مزبور در دو بعد می تواند مورد بررسی قرار گیرد؛ ابتدا از بعد اخلاق محض یا اخلاق عقلی یا اخلاق به معنای فلسفی آن که در علم اخلاق مورد مطالعه قرار می گیرد که به انگلیسی (Moral) گفته می شود. دوم، اخلاق قراردادی یا (Ethics) که شامل کلیه قراردادهای اجتماعی در حوزهای مختلف زندگی از جمله خبر است. به عبارت دیگر، برخی از موارد اخلاقی، رویکرد عقلانی، انسانی و جهانی دارد که خوبی و بدی آنها بدون قراردادهای خاص اجتماعی، توسط انسان شناخته یا تشخیص داده می شوند، و برخی از موارد اخلاق قراردادی است که خوبی و بدی آنها بر مبنای قراردادهای اجتماعی تعیین می شود. در حوزه نخست می توانیم به مصادیقی همچون دروغ ، تهمت و غیره اشاره کنیم و در حوزه دوم نیز کلیه مواردی که مثلاً درباره مقررات رانندگی و غیره است و در حوزه خبری، مثلاً خطوط قرمزی که از نظر مسایل امنیتی، سیاسی و غیره تعیین می شوند وخبرنگار و یا رسانه موظف است این موارد را رعایت کند مطمح نظر قرار می گیرند.