( پرانتز ) وبلاگ تخصصی روزنامه نگاری

سایت تخصصی روزنامه نگاری

( پرانتز ) وبلاگ تخصصی روزنامه نگاری

سایت تخصصی روزنامه نگاری

خبرنگاران شهرستانی پشت میزها به دنبال چه می گردند؟

خبرنگاران شهرستانی پشت میزها به دنبال چه می گردند وقتی تمامی حوزه های مهم خبری ، تمامی مردان نهادها و موسسات خبرساز در پایتخت کشور جمع شده اند.این پرسش بسیاری از روزنامه نگارانی است که عمدتاً بخش قابل توجهی از وقت خود را صرف تهیه خبر و گزارش های تلفنی از مدیران و کارشناسان کشور می کنند.دکتر گرانمایه پورکارشناسان رسانه ای معتقدند روزنامه نگاری محلی آنگونه که در کشورهای پیشرفته توسعه یافته است در کشور ما رشدی نداشته و همین نکته باعث شده است تا بسیاری از خبرگان این حرفه نیز برای گذران زندگی و نیز ارتقای موقعیت حرفه ای خویش روانه پایتخت شوند. پرسش های گفت و گوی ما با دکتر گرانمایه پور به دنبال یافتن راه حلی برای رونق روزنامه نگاری محلی است که از نظر می گذرانید: 

* آقای دکتر ، بسیاری از خبرنگاران شهرستانی معتقدند تهران و تمرکز منابع متعدد و معتبر خبری جایی را برای عرض اندام روزنامه های محلی باقی نمی گذارد و اساساً خبرنگاری در شهرستانها با این توزیع نابرابر مفهومی ندارد.چقدر با این نظر موافقید؟  

** ببینید ،مقوله ای در روزنامه نگاری توسعه با عنوان روزنامه نگاری قومی ، محلی و یا بومی وجود دارد.اما حلقه مفقوده روزنامه نگاری شهرستانی و یا توابع این است که اگر سری به شهرهای مختلف کشور بزنید می بینید که بعضی از شهرها دو یا سه روزنامه ، برخی یکی – دو هفته نامه و... و برخی نیز مطالب بی رمقی را منتشر می کنند. هیچ بارقه ای از محلی بودن در روزنامه های صبح شهرستانها نمی توان یافت و تمامی روزنامه ها به جای آنکه به تیتر اخبار مهم محلی و استانی که تاثیری عمیق در روند موفقیت و پیشرفت آن مناطق دارد بپردازند ترجیح می دهند اخبار و تیترهای روزنامه های سراسری را انعکاس دهند .روزنامه نگاری محلی در کشور ما چه قبل و چه پس از انقلاب مهجور مانده است و کسی به این نوع از روزنامه نگاری کاری ندارد ، حال آنکه نخبگان این روزنامه ها چنانچه فرصت لازم را بیایند از روزنامه نگاران تهران نیز توانایی بیشتری خواهند داشت. نتیجه یک پژوهش که در خصوص " بررسی چالشهای فرصتهای روزنامه نگاری محلی " در مناطقی مثل آذربایجان ، همدان ، سیستان و بلوچستان و..." انجام گرفته نشان می دهد که تمامی نشریات محلی یک وجه مشترک دارند و آن این است که روزنامه نگاری محلی نه از حیث فرهنگی و نه از لحاظ سازمانی و قانونی و حتی از نظر حرفه ای نتوانسته است جایگاه مناسبی را کسب کند. اگر روزنامه محلی در شهری وجود دارد معمولاً از طیفی خاص حمایت می کند و ناگزیر باید برای تامین معاش خود روی به آگهی بیاورد و همین مساله یعنی وابسته شدن به صاحبان آگهی و... جالب اینکه مدیران این نشریات نیز هیچ یک حرفه ای نیستند و غالبا هر یک از آنها صاحب مناصب خاصی در این منطقه بوده اند و بنابر این توانسته اند به این جایگاه دست یابند. روزنامه نگاری محلی ما از قبل از انقلاب گرفتار بحران قرائت و یا تفسیر از متن است.برخی گمان می کنند تقویت روزنامه نگاری محلی و بومی به معنای تقویت گرایی قومیت گرایی است. در حالی که اگر می خواهیم به قومیت ها هویت و به زبان محلی اصالت دهیم و چنانچه می خواهیم برنامه های توسعه را عمومی و به اقشار مختلف جامعه تسری دهیم تنها راه آن توسعه روزنامه نگاری بومی است.بسیاری از روزنامه نگاران محلی معتقدند که اگر این نوع از روزنامه نگاری با زبان محلی آنها آمیخته شود تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.می توان از ده – دوازده صفحه یک روزنامه محلی بخشی به زبان محلی آن منطقه منتشر شود و قطعا تاثیر بیشتری خواهد داشت.روزنامه نگاران محلی معتقدند وقتی روزنامه ای را به زبان فارسی منتشر می کنند قدری در ارتباط با اقوام و قومیت های محلی دچار مشکل می شویم.

ادامه مطلب ...

دکتر فرقانی: نرم خبر نوآوری نیست

روزنامه نگاری مثل بسیاری از حرفه ها از تغییر و تحول بی نیاز نیست، اگر غیر از این بود، شناسایی آن نیز به عنوان یک علم زیر سؤال می رفت.اما اینکه این تغییر توسط چه کسانی و چگونه باید انجام پذیرد،دکتر فرقانی نکته ای است که باید به آن پرداخت.دکتر فرقانی، مدرس دانشگاه و استاد روزنامه نگاری چهره شناخته شده برای روزنامه نگاران معتقد است: تغییر در این عرصه در برخی موارد پوششی برای برخی ندانستن ها و عدم توانمندیها شده است.گفتگوی ما با دکتر فرقانی به بهانه بررسی نوآوری در این حوزه است که از نظر می گذرانید:

* محتوای روزنامه های دیروز و یکی دو دهه قبل چه تفاوتهایی کرده است؟

** محتوا تابعی از زمان است؛ بدین معنا که تحولات زمان هم بر محتوا تاثیر می گذارد و هم از محتوا تاثیر می پذیرد، مهم این است که در هر دوره ای مطبوعات بتوانند واقعیات را منعکس کرده و آزادی عمل لازم را برای بازگویی حقایق داشته باشند.آنچه به نظر می رسد آن است که در شرایط فعلی محدودیتهایی در راه بازگویی برخی مسایل وجود دارد؛ البته محدودیت همواره در طی تاریخ مطبوعات وجود داشته است، اما این محدودیت در گذر زمان از فراز و نشیبهای خاص خود برخوردار بوده است.

گاهی این شرایط زمینه خودسانسوری و محافظه کاری در میان مطبوعات را به همراه دارد .به هر حال این شکل از روزنامه نگاری در درازمدت به نفع هیچ گروهی نیست.

ادامه مطلب ...

جایی که هر نوجوانی می توانست در آن بنویسد

چیزی مثل یک اشاره:

نسلی که چهارده پانزده سال پیش را بخوبی به خاطر دارند و برای خبرنگار شدن سر و دست می شکستند قطعاً نام خانه روزنامه نگاران جوان را به خاطر دارند.خانه ای که در نخستین سالهای دهه 70 شکل گرفت و نسل روزنامه نگاری در آن پرورش یافت که هم اینک بسیاری از آنها حرفه ای ترین روزهای روزنامه نگاری خود را تجربه می کنند.دکتر محمد رضا زائری روحانی 25 ساله آن زمان  و صاحب خانه ای که کار و تجربه خانه اش را این روزها در چند نشریه دیگر دنبال می کند حرف هایی شنیدنی از آن روزهای به یاد ماندنی دارد.نشریه خانه ، خانه روزنامه نگاران جوان و آنچه در آن گذشت موضوع گفت و گوی من با دکتر محمد رضا زائری در روز خبرنگار است که از نظر می گذرانید:

آقای زائری ، فکر تاسیس خانه روزنامه نگاران جوان از چه زمان مطرح شد؟

پس از برپایی جشنواره مطبوعات در سال 74 این موضوع که مرکزی در دبیرخانه برگزاری جشنواره و در معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاسیس شود تا به  تقویت استعدادهای جوان و نوجوان در عرصه رسانه بپردازد مطرح شد .در حقیقت این تصمیم پس از استقبال نوجوانان و جوانان بسیاری از یک مسابقه روزنامه دیواری گرفته شد.بر اساس این پیشنهاد مطالعاتی صورت گرفت و از همان ابتدا در پی آن بودیم که این مجموعه تشکلی وسیع تر از موضوع پیشنهاد اولیه به عنوان جزیی از دبیرخانه جشنواره مطبوعات وبه صورت مجموعه ای غیردولتی و غیر وابسته به معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت ارشاد اسلامی تاسیس شود.به همین منظور جمعی از چهره های مطبوعاتی به عنوان موسس و هیات امنای این موسسه گرد هم آمده و آن را به ثبت رساندند و پس از تشکیل هیات مدیره فعالیت اولیه خود را آغاز کردند.این مجموعه در فعالیتهای خود از حضور تعدادی از کارشناسان به عنوان شورای مشورتی و برنامه ریزی استفاده می کرد.

ظرفیت اجتماعی فرهنگی و شرایط شکل گیری آن زمان برای تشکیل چنین مجموعه ای چگونه بود؟

جامعه در دوران پس از دفاع مقدس و پس از رحلت امام راحل ( ره ) تحولات جدید اجتماعی جدیدی را تجربه می کرد و نسل جدیدی از حیث ترکیب سنی و جمعیتی در آن حضور داشت که علاقه مند بود در فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی مشارکت کند.این مساله ضرورت انجام کاری نو و متفاوت در عرصه فعالیتهای فرهنگی را اقتضاء می کرد.

ادامه مطلب ...

دولت ، خبرنگاری را تهدید نمی داند

اشاره :

گرچه دنیای خبرنگاران دنیای تهدیدها و فرصت هاست اما این باور تنها در ذهن روزنامه نگاران و آنها که این حرفه را تجربه کرده اند پذیرفتنی است.حتی بسیاری از مسوولان و مدیران مرتبط با رسانه ها که خود نیز روزی چنین دنیایی را تجربه کرده اند نمی توانند و یا نمی خواهند این باور را براحتی بپذیرند.با این حال اینکه خبرنگاری را باید جزیی از مشاغل سخت و زیان آور محسوب نمود بخشی از توافق میان خبرنگاران ، رسانه های خبری و بخشی از مدیران عالی حوزه فرهنگ است.گفت و گوی من با احسان قاضی زاده مدیر کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بخوانید

آقای قاضی زاده ، تفاوت بین قانون مشاغل سخت و زیان آور و بازنشستگی پیش از موعد چیست؟

بازنشستگی پیش از موعد به تقاضای فرد انجام می شود و هر فرد می تواند بر اساس قانون در صورتی که نهاد مورد نظر موافقت کند مشمول قانون بازنشستگی پیش از موعد شود. در بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور هر یک سال کار فرد معادل 5/1 سال محاسبه می شود و شما می توانید با بیست سال سابقه در این مشاغل می توانید به عنوان فردی که 30 سال فعالیت داشته است با همان حقوق و مزایای 30 ساله بازنشسته شوید.به این ترتیب فردی که در طول دوران خدمت خود ده سال در مشاغل سخت فعالیت کرده است مدت خدمت وی 15 سال محاسبه خواهد شد.

در قوانین سخت و زیان آوری مشاغل فیزیکی چون جوش کاری و... مد نظر قرار گرفته بود و برخی بر همین مبنا مشاغلی چون خبرنگاری را جزو این مشاغل محسوب نمی کردند.اینکه سازمان تامین اجتماعی حرفه خبرنگاری را به عنوان شغل سخت و زیان آور محسوب کند موضوعی است که قابل بحث و بررسی است.

ادامه مطلب ...

جایگاه خبرنگاران کجاست؟

خبرنگاری دیگر شغل عجیب و دست نیافتنی نیست. گذشت آن زمان که عده ای گمان می کردند لازمه خبرنگاری داشتن ابزاری همچون میکروفون ، ضبط صوت و دوربینی غول پیکر است .امروزه گستجایگاه خبرنگاران کجاسترش تجهیزاتی چون تلفن های همراه دوربین‌دار، دوربین‌های دیجیتال و ضبط صوت‌های کوچک دیجیتال مفهوم روزنامه‌نگاری شهروندی را ساخته است. دیگر هیچ چیز از چشم رسانه‌ها پنهان نمی‌ ماند چون همیشه انسانی پیدا می ‌شود که در لحظه وقوع حادثه دوربینش را روشن کرده باشد. این مقوله اگرچه تخصص در روزنامه‌نگاری را با چالش جدی مواجه کرده، اما هنوز در روزنامه‌ نگاری دقت و تخصص حرف اول را می‌زند. اما گویا همچون بسیاری از موضوعات دیگر اعتبار خبرنگاری نیز به تعادل و یا عدم تعادل در خط خمیده عرضه و تقاضاست.به این معنا که با افزایش تعداد سازمانهای ریز و درشت رسانه ای از یک سوی و نبود سیستم جامع و مشخصی برای گزینش و تربیت خبرنگاران اعتبار این حرفه نیز دستخوش آسیب جدی شده است.اینگونه است که بسیاری حتی مدیران رسانه ها نیز خبرنگاری را از آن جنس مشاغلی می دانند که امکان ورود و فعالیت در آن ساده و دست یافتنی است و شاید از همین روست که برغم تاکید بر سخت و زیان آور بودن آن ، هیچگونه تلاشی برای ارتقای حقوق مادی آنها صورت نمی پذیرد. بیشتر اهالی قلم بر این مفهوم را تاکید می کنند که خبرنگاری حرفه ای است که اگر آسان گرفته شود به زودی باید با آن خداحافظی کرد.

ادامه مطلب ...